Woda to niezbędny zasób naturalny, który odgrywa kluczową rolę zarówno w życiu każdego człowieka, jak i w gospodarce. Jednakże globalne wyzwania związane z dostępem do wody i jej jakością stają się coraz bardziej widoczne. Jednym z narzędzi, które umożliwia zrozumienie i zarządzanie tymi wyzwaniami, jest monitorowanie śladu wodnego. A czym ono tak dokładnie jest? Czy naprawdę warto go monitorować? Odpowiedzi na te pytania uzyskasz w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!
Ślad wodny – co to jest?
Najprościej mówiąc, ślad wodny to łączna ilość wody, jaką zużywamy. Dzieli się na zużycie bezpośrednie – do którego zaliczane są wszystkie codziennie czynności, podczas których wykorzystywana jest woda. A więc: mycie zębów, kąpiel, pranie, sprzątanie, prace w ogrodzie czy gotowanie. Drugie zużycie to zużycie pośrednie odnoszące się do wody zużywanej w procesach produkcyjnych, które nie są bezpośrednio związane z końcowym produktem, lecz stanowią część łańcucha dostaw. To woda potrzebna do wytworzenia surowców, komponentów i energii niezbędnych do produkcji końcowego produktu. Obejmuje ona wodę wykorzystywaną w procesach przetwarzania, transportu, a także wytwarzania energii niezbędnej do działania zakładów produkcyjnych.
Jakie są rodzaje śladu wodnego?
Na chwilę obecną wyróżnia się 3 rodzaje śladu wodnego. Zalicza się do nich:
- Zielony ślad wodny – to termin odnoszący się do wody pochodzącej z opadów atmosferycznych, która zasila strefę korzeniową gleby. Jest ona następnie przetwarzana poprzez procesy odparowania, transpiracji roślinnej oraz absorpcji przez rośliny. To pojęcie nabiera szczególnego znaczenia, zwłaszcza w kontekście produktów pochodzących z rolnictwa, ogrodnictwa i leśnictwa.
- Niebieski ślad wodny – to termin odnoszący się do wody, która została pobrana z zasobów wód powierzchniowych lub podziemnych, przeszła proces odparowania, została użyta w produkcji, a następnie wróciła do naturalnych zbiorników wodnych lub została zwrócona w innym czasie. Ten aspekt monitorowania zużycia wody jest istotny zarówno z perspektywy gospodarczej, jak i środowiskowej.
- Szary ślad wodny – to termin, który opisuje ilość świeżej wody niezbędnej do oczyszczenia zanieczyszczeń w celu spełnienia określonych standardów jakości wody. Pojęcie to uwzględnia zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł punktowych, które są odprowadzane do zasobów słodkiej wody za pomocą rur lub pośrednio poprzez spływ bądź też wymywania z gleby, nieprzepuszczalnych powierzchni lub innych źródeł rozproszonych.
Jak obliczyć ślad wodny?
Warto już na samym początku wspomnieć, że ślad wodny można obliczyć na dwa sposoby. Pierwszym z nich będzie obliczenie swojego indywidualnego śladu wodnego. A dokonać tego możesz za pomocą określenia całkowitej ilości wody, jaką zużywasz podczas codziennych czynności. Natomiast drugą opcją jest obliczenie śladu wodnego produktu, który polega na zsumowaniu całej wody potrzebnej na każdym etapie procesu produkcyjnego.
W jaki sposób można zmniejszyć swój ślad wodny?
Ograniczanie śladu wodnego jest kluczowym aspektem dążenia do zrównoważonego wykorzystania zasobów wodnych i ochrony środowiska. Poniżej przedstawiliśmy kilka najważniejszych kroków, które możesz podjąć, aby zmniejszyć ślad wodny zarówno na poziomie indywidualnym, jak i biznesowym.
Oszczędzanie wody w gospodarstwie domowym
Przede wszystkim staraj się regularnie sprawdzać i naprawiać ewentualne przecieki w kranach, toaletach i instalacjach wodnych. Nawet niewielki wyciek może prowadzić do znaczącego marnotrawstwa wody. Pamiętaj także o używaniu urządzeń takich jak pralka i zmywarka dopiero w momencie ich pełnego obłożenia.
Rezygnacja z nadmiernego używania plastiku
Plastik jest produktem o dużej ilości ukrytej wody w procesie produkcji. Jego redukcja zużycia przyczynia się do zmniejszenia śladu wodnego. Dlatego zamiast ciągłego kupowania wody butelkowanej, możesz skorzystać z dystrybutorów wody, dzięki którym ograniczysz generowanie odpadów, a zarazem będziesz mógł korzystać zarówno z wody gazowanej, jak i niegazowanej.
Zrównoważone wybory konsumenckie
Kiedy dokonujesz zakupów, warto, abyś kierował się informacjami o śladzie wodnym danego produktu. Wybierając produkty o niskim śladzie wodnym, wybierasz te, które zostały wyprodukowane z mniejszym zużyciem wody w całym procesie produkcji.
Minimalizacja zmarnowanej żywności
Warto także pamiętać o tym, że planowanie posiłków i zakupów, a także wykorzystywanie resztek do nowych potraw pomaga nie tylko ograniczyć marnowanie żywności, ale także zmniejszyć ślad wodny, przyczyniając się do ochrony środowiska.
Efektywne praktyki ogrodnicze
Aby ograniczyć ślad wodny, możesz także przykuwać większą uwagę do prac ogrodowych. Zacznij używać systemów nawadniających o niskim zużyciu wody, takich jak kroplówki. Dodatkowo sadź rośliny, które są dostosowane do lokalnych warunków klimatycznych. Dzięki temu może to zmniejszyć potrzebę podlewania.
